Należy podkreślić duże zaangażowanie osób uczestniczących w poszczególnych sesjach w ramach bloku 4 „Turystyka społeczna w świecie cyfrowym”. Dotyczy to zarówno samych panelistów, jak i pozostałych uczestników sesji. Dużą wartość wnosiły referaty wprowadzające do zagadnień tematycznych sesji stanowiące punkt odniesienia dla prowadzonych dyskusji. Mimo sporej ilości czasu przeznaczonego na poszczególne sesje (od 90 do 105 minut) wiele kwestii nie zostało do końca rozstrzygniętych i część tematów pozostała otwartych. Uczestnicy podkreślali konieczność dalszych spotkań umożliwiających dzielenie się efektami realizowanych projektów i wynikających z nich doświadczeń.

Przeprowadzone sesje w ramach Bloku 4 „Turystyka Cyfrowa w Świcie Cyfrowym” umożliwiły wyciagnięcie następujących wniosków:

- następuje powolne opuszczanie kanałów pozacyfrowych, jednak ze względu na zróżnicowanie niepełnosprawności, jak również obawy osób starszych, nadal wykorzystywać należy wielokanałość przepływu informacji. Komunikacja z osobami niepełnoprawnymi powinna odbywać się za pomocą innych form i narzędzi niż jedynie Internet czy media społecznościowe. Zainteresowani odbiorcy wskazują też na takie formy komunikacji jak materiały drukowane czy filmy na płytach,

- wskazywano na potrzebę wykorzystania również prostych rozwiązań, szczególnie w informacjach turystycznych czy recepcjach hotelowych – np. kartki z rysunkami dla osób niesłyszących,

- elementem niezbędnym jest określenie grup docelowych poszczególnych rozwiązań i form komunikacji. Różne grupy docelowe potrzebują różnych rozwiązań, zatem możliwe staje się stosowanie różnorakich warstw aplikacjach turystycznych – różne zasoby i możliwości. Systemy powinny być „otwarte” na nowe warstwy dostosowujące je do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych,

- dostosowanie stron www oraz aplikacji mobilnych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Obecnie widoczna jest pozorna dostępność takich rozwiązań. Często osoby niewidome pomimo przygotowania stosownych interfejsów na stronie www i tak docelowo korzystają z obsługi telefonicznej. Uciążliwym pozostaje zakup biletów online czy innych produktów i usług niezbędnych w codziennym funkcjonowaniu,

- istotną charakterystyką takich przedsięwzięć/systemów staje się ich dostępność i uniwersalizm. Ważną cechą jest również kwestia aktualizacji i szybkości przepływu informacji, a także dostępu ich użytkowników do redagowania treści. Ta ostania cecha pozostała w dyskusji otwarta – trudno z perspektywy dnia dzisiejszego określić czy aplikacje turystyczne powinny dawać możliwość publikowania komentarzy użytkowników. Głosy za „tak” mówią o aktualności danych, głosy za „nie” podnoszą kwestie weryfikacji informacji.

- wymagana jest weryfikacja zarówno narzędzi, jak i treści, z których później będą korzystać osoby niepełnosprawne (w tej części pojawiała się kwestia programu „Dostępność Plus”). Ich przygotowanie wymaga zaangażowania i współpracy specjalistów w tym zakresie, a nie dyletantów,

- należy zakładać, że turyści z niepełnosprawnością coraz częściej będą występować również jako prosumenci,

- rozwój zjawiska influencer marketingu w środowisku osób z niepełnosprawnością - turysta z niepełnosprawnością jako osoba wpływowa – pojawiają się ich opinie dotyczące dostępności obiektów i atrakcji turystycznych na blogach i vlogach, Facebooku czy kanałach na Youtubie,

- podkreślane jest wprowadzania osób niepełnosprawnych w turystykę – wskazuje się na różne możliwości, również techniczne, umożlwiające korzystanie z dobrodziejstw natury grupom wykluczonym (np. program „Góry w ciemności”). Dotyczy to odpowiedniego dostosowania (przygotowania) szlaków turystycznych czy miejsc interaktywnych, które stanowią odpowiedź na potrzeby osób z różnymi niepełnosprawnościami. Część tego typu rozwiązań wchodzi w życie, jednak często są to dopiero rozwiązania prototypowe.

- istotnym elementem rozwoju jest integracja osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych poprzez wspólne projekty, szkolenia czy wspólną edukację, które pozwolą na realizację wyjazdów (np. osoby pełnosprawne jako asystenci),

- szansa na uczestnictwo w turystyce grup wykluczonych staja się grupy społecznościowe w social mediach (szczególnie Facebook). Udział w takich grupach umożliwi dostęp do osób niepełnosprawnych, które już korzystają z równych form turystyki i dzielą się swoimi doświadczeniami w tym zakresie,

- ekonomia współdzielenia – turystyka społeczna nie stanowi atrakcyjnego segmentu dla podmiotów ekonomii współdzielenia. Wynika to głównie z kwestii dostępności takich obiektów, jak i kosztów ich dostosowania do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,

- podkreślano, że obecna ekonomia współdzielenia powoduje zwiększenie kosztów społecznych np. kosztów lokalnych względem wielkości oszczędności klientów z niej korzystających (przedsiębiorstw nie płacą podatków czy opłat lokalnych),

- ze względu na istniejące bariery możliwa jest ekonomia współdzielenia dla osób z niepełnosprawnościami, ale w malej skali. Głownie skupiono się na obiektach noclegowych. Jako bariery rozwoju ekonomii współdzielenia w turystyce społecznej wskazuje się bariery:

- mentalne - w postaci niechęci właścicieli,

- bezpieczeństwa – brak stosownego wyposażenia, szczególnie istotnego dla osób starszych i niepełnosprawnych,

- techniczne – niedostosowanie obiektów do tego segmentu turystyki

- ekonomiczne – mimo, że w założeniu ma stanowić formę tańszego rozwiązania, pozostaje droga dla wielu osób starszych czy niepełnosprawnych.

- wymagana jest zmiana sposobu funkcjonowania podmiotów ekonomii współdzielenia. Należy wprowadzić odpowiednie rozwiązania prawne czy programy finansowania takich wyjazdów, które umożliwią rzeczywiste uczestnictwo turystyki społecznej. Wymagane są również stosowne mechanizmy obsługi osób niepełnosprawnych w tych obiektach.